9th Kasım, 2014 | by Ozan İlginoğlu

Olmayan reyting sistemine kurban gitmekde ne demek?

İzleyici için reyting sistemi doğrudan bir hiç demektir. Dolaylı yönden onu etkileyen bir düzendir. Böyle olunca izlediği şey yayından kaldırılına kadar sesi soluğu çıkmaz. Ne zaman izlediği bir yayın kalkar o zaman bağırıp çağırmaya başlar. Ama aynı zamanda bu sistemi hiç merak etmez. Milyonlarca doların döndüğü bir piyasaya çeki düzen veren bu hayalet sistemi bilmez, bilmek de istemez…

Bu işin içinde olup sistemi yönetenlerde an itibariyle uygulanan reyting sistemi hakkında bilgileri yok. Anladığım kadarıyla size sistemi anlatmaya çalışayım… Uzun yıllar ki 2010’lu yıllara kadar AGB denen şirket reytingleri ölçüyordu. Bu şirketin ortaya çıkışı kanalların izlenme durumunu reklam ajanslarına ve reklam verenlere iletmekti. Paralel yapının ortaya çıkmadığı günlerde, AGB’nin bazı yapım şirketlerinden para alarak deneklere ilettiği, deneklerin o yayını izleyerek doğrudan etkilediği öne sürüldü. Öne sürüldü diyorum çünkü açılan davalardan bir sonuç çıkmadı.

Bunun üzerine özellikle hükümet kanatı böyle bir kararı bekliyor gibi yıllardır kamu yayıncılığı yapan TRT’nin neden reyting sisteminde sonuncu olduğunu bulduklarını belirten açıklamalar yaptılar. Ve hatta işi daha ileri götürüp Amerikalı olan bu şirketin Türk aile yapısına aykırı yayınları destekleyerek kültürel bir yıkım yaptıklarını söylediler. Aslında bir açıdan haksız değillerdi ama her zamanki gibi bir abartı vardı!

İşte bu dönemde bu sistem apar topar dağıtılarak özellikle TRT’nin başı çektiği SBT ve TNS adlı şirketler ortaya çıktı. Hala paralel yapı mevzusu yoktu, STV ve Kanal 7 kardeş kanallardı! TRT’yi hiç söylemiyorum bile…

Ve bir gecede bu şirketlerin ölçümlerinde ya TRT ya STV yayınları ilk sırada çıkmaya merkez grubu kanalları (Star, Kanal D) gibi kanallar ilk 10 girememeye başladı. Sokakta bu kanalların yapımları konuşulurken ismi bile bilinmeyen yapımlar ön sıralarda çıkıyordu. Anlaşılan yeni bir düzen kurulmaya çalışılıyordu. Bu toplum dizaynı da 6.boyut gibi yapımların önü açılarak kadercilik sıradanlaştırılmaya çalışılıyordu. Bir zamanlar ”Biri Bizi Gözetliyor” yapımlarında olduğu gibi!

Ve bu sistemin suni olduğu paralel yapı operasyonları ile ortaya saçılırken düne kadar kardeş olanlar birbiri hakkında istenmeyen açıklamalarda bulunuyordu. Anlayacağın bu danışıklı döğüş sistemi de çökmüştü.

Reklam verenler hangi kanalın ne kadar izlendiğini bilemediği ve baskılar nedeniyle enterasan isimli kanallara reklam yağdırırken diğer kanallar ağzı açık izliyordu olup biteni… Bir aklı selimin ortaya çıkıp bari sosyal medyadan bu sistemi iyi kötü izleyelim demesiyle, sosyal medya reyting sistemi işlemeye başladı. Hiç veri olmamasından iyidir bakış açısıyla çıkılan yolda büyük eksiklikler olmasına rağmen bazı firmalar tarafından kullanılmaya da devam ediyor. Ama hala kırsalda, interneti olmayan yerde neler izleniyor kimse sağlıklı bilemiyordu. Ve son bir reyting sistemi devreye girdi…

Size bu sistem hakkında ne acı ki bilgi veremiyorum. Google bile soruyu cevaplayamadı. Şirket kimdir, ölçüm nasıl yapılıyor belli değil. Üstüne üstlük kimisi 500 hane tüm Türkiye’yi kapsar mı diyor. Kimileri eskiden A, B, C ve D diye ekonomik bir ayrım vardı. Şimdiki sistem bunu kaldırdı, özellikle de AB grubu kaldırıldı ne olacak filan diyor. Kimse de kardeşim kim bu şirket biz niye bu şirkete bağlıyız demiyor. Herkes sonuca odaklanmış…

Dünya bu sistemi bir şekilde çözmüşken biz her sene ilerleyeceğimize giderek emekleme dönemine dönüyoruz! Oysa ki dijital dünyayı yakından takip ediyoruz. Her 2 yılda bir yeni uydular, kablolu sistemler koyuyoruz ama çözüm bulamıyoruz. Dsmart ve Digiturk gibi şirketler varken evindeki kutuya her türlü müdahaleyi yapanlar sizin ne izlediğinizi bilemiyor! Ya da kablolu tv’lerden faturanı yatırmayı unutma diyen düzenek ne izlediğini göremiyor. Size biraz saçma gelmiyor mu? Neden yapmıyorlar, yapmak istemiyorlar?

Nasıl işlediği bilinmeyen bir sisteme merhaba diyen diziler teker teker kaldırılmaya başlandı. Bakınız ”Yalan Dünya” reyting nedeniyle erken final yapacakmış. ”Hoşgeldin Arkadaşım” da bu final yapanlar furyasına katılmış… Ve daha da devamı gelecek… Yerine ”Huzura doğru”, 7’nci-8’nci boyut gibi yapımların alması isteniyor sanırsam. 2023’e kadar dönüşüm olmalı…

O yüzden canım izleyecim bu seferlik bari kör gözle o ekrana bakma… O ekran arkasında neler olduğunu düşün! Araplara ihraç ettiğimiz diziler bir çok krallık yönetimini zor durumda bıraktı. Orada insanlar özgürlükleri sorgulamaya filan başladı. Bunların bir etkisi olabilir mi?

Gözü açılan halklar Arap baharına dolaylı yönden etki etti. Bu krallık ülkeleri baskı yapıyor olabilir mi? Yani huzur dizisi varken neden özgürlük vb. anlatan bir yapım olsun!

Bu sefer o ekrana boş boş bakmayacağını umuyorum. Bu reyting sistemi hakkında yeni bilgiler öğrendikçe seninle paylaşacağım…